Konferencje i seminaria – wykaz | Toruńska Szkoła Nowych Technologii Kształcenia

W 1999 roku została zorganizowana I Ogólnopolska Konferencja Naukowa Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji, która odbyła się w Ciechocinku. Zapoczątkowała cykl konferencji, które początkowo miały zasięg krajowy a następnie międzynarodowym.

Organizator:

Instytut Pedagogiki UMK w Toruniu, Zakład Technologii Kształcenia

Współorganizator: Wyższa Szkoła Suwalsko-Mazurska w Suwałkach

Konferencja miała charakter interdyscyplinarny, uczestniczyli w niej pedagodzy, filozofowie, psycholodzy, fizycy, socjolodzy, teolodzy oraz kognitywiści.

♦

II Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Rola i miejsce technologii informacyjnej w okresie reform w Polsce odbyła się w okresie 14-16 maja 2001 r.

Organizatorzy:

Instytut Pedagogiki UMK w Toruniu, Zakład Technologii Kształcenia

Współorganizator: Wyższa Szkoła Suwalsko-Mazurska w Suwałkach

Sprawozdanie z II Ogólnopolskiej Konferencja „Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji”

Dynamiczne przemiany kulturowe, ekonomiczne i naukowo – techniczne powodują, iż w ramach globalnej cywilizacji obserwujemy wzrost znaczenia technologii informacyjnej. Kilkaset milionów komputerów osobistych funkcjonujących w różnych dziedzinach naszego życia, wykorzystywanych w pracy, edukacji i w domu, połączonych pajęczyną sieci komputerowej, wykorzystujących coraz doskonalsze programy niezbędne do funkcjonowania tego złożonego systemu komunikacyjnego to współczesna rzeczywistość świata nie tylko medialnego. Coraz częściej zadajemy sobie pytanie o rolę i miejsce człowieka w świecie zdominowanym przez media. Zastanawiamy się nad edukacją w obawie czy nie zatracimy wartości humanistycznych w sytuacji powszechnego stosowania komputerów. Jedną z forum wymiany poglądów pomiędzy ekspertami zarówno teoretykami jak i praktykami na temat zastosowania technologii informacyjnej w edukacji jest konferencja „Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji”. Organizatorem tej konferencji jest Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, który na co dzień zajmuje się kształceniem zarówno przyszłych, jak i czynnych zawodowo nauczycieli w zakresie technologii informacyjno – komunikacyjnych oraz edukacji medialnej. Konferencja jest cykliczna, odbywa się co dwa lata. Ostatnia miała miejsce 14 – 16 maja 2001 pod hasłem „Rola i miejsce technologii informacyjnej w okresie reform edukacyjnych w Polsce”. Wyjątkowość tej konferencji polegała na tym, że po raz pierwszy w Polsce w jej trakcie zorganizowane zostało forum dyskusyjne nad rodzącą się nową hiperdyscypliną naukową – kognitywistyką. Współorganizatorem Konferencji był Komitet Nauk Pedagogicznych PAN. W skład Komitetu Naukowego weszli: prof. prof. Zofia Bargiel – UMK Toruń, Andrzej Burewicz – UAM Poznań, Kazimierz Denek – UAM Poznań, Włodzisław Duch – UMK Toruń, Janusz Gajda – UMCS Lublin, Stanisław Juszczyk – UŚ Katowice, Stefan Kwiatkowski – IBE Warszawa, Tadeusz Lewowicki – UW Warszawa, Jerzy Perzanowski – UMK Toruń, Tadeusz Rzeżuchowski – UW Warszawa, Bronisław Siemieniecki – UMK Toruń (przewodniczący) Ryszard Tadeusiewicz – AGH Kraków, Andrzej Trzebski – AM Warszawa, Kazimierz Wenta – Usz Szczecin, Urszula Żegleń – UMK Toruń, Krystyna Żuchelkowska – WSP Bydgoszcz.

Konferencji przeświecało kilka celów ważnych dla przyszłości edukacji. Przede wszystkim wymienić należy:

zaprezentowanie dotychczasowych badań w zakresie wykorzystania technologii informacyjnej w reformującej się polskiej edukacji,

wymiana poglądów i stanowisk na temat roli i miejsca procesu komputeryzacji polskiej edukacji w tworzeniu społeczeństwa informacyjnego,

stworzenie zarysu koncepcji edukacji funkcjonującej w warunkach powszechnego stosowania technologii informacyjnej,

wypracowanie założeń i mechanizmów wdrażania dorobku kognitywistyki do praktyki edukacyjnej,
powołanie Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego.

W trakcie obrad wypracowano wnioski dla teorii i praktyki kształcenia. Już dziś szereg postulatów zostało przyjętych przez Radę ds. edukacji informatycznej powołaną przez Ministra Edukacji Narodowej. Podstawowa część wniosków kierowanych do edukacji dotyczyła lepszego wykorzystania w kształceniu wyników prac badawczych poświęconych edukacji informatycznej i edukacji medialnej. Dużą grupę wniosków stanowiły postulaty pod adresem edukacji dorosłych a szczególnie kształcenia nauczycieli na odległość.

Konferencja „Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji” osiągnęła jeszcze jeden cel a mianowicie przyczyniła się do integracji środowisk nauczycieli akademickich zajmujących się różnymi dyscyplinami i podjęcia wspólnego tematu badań nad mózgiem i wypływających stąd wniosków dla teorii i praktyki edukacyjnej. W Konferencji uczestniczyło 120 naukowców w tym 46 samodzielnych pracowników naukowych z różnych uczelni wyższych: uniwersytetów, wyższych szkół pedagogicznych, politechnik, wyższych szkół medycznych, wyższych szkół inżynierskich oraz licznych wyższych szkół zawodowych. Obserwatorami obrad Konferencji byli również przedstawiciele uczelni prywatnych m.in. Dyrektor Generalna z Wyższej Szkoły Informatyki z Łodzi Pani Aniela Bednarek. W obradach licznie wzięli udział członkowie Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, którzy w trakcie Konferencji uczestniczyli w posiedzeniu plenarnym tego Komitetu.

W trakcie obrad ścierały się różne poglądy na temat wpływu mediów na człowieka, a szczególnie najnowszych technologii i ich wykorzystanie w edukacji. Podczas konferencji akcentowano konieczność wiązania technik informatycznych i Internetu z metodyką poszczególnych przedmiotów. Umiejętności te warunkują bowiem wykorzystanie komputerów coraz częściej wyposażonych w nie szkołach jako naturalnego źródła informacji, podobnie jak np. książkę czy notatki.

Patronat nad konferencją objęli: Przewodnicząca Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży – Pani Poseł Grażyna Staniszewska oraz JM Rektor UMK w Toruniu – prof. dr hab. Jan Kopcewicz. Konferencja odbywała się przy współudziale: Interklasy, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Sekcji Metodologii Komitetu Naukoznawstwa PAN, Komitetu Naukowego i Redakcji pisma „Kognitywistyka i media w edukacji” oraz Konwersatorium Kognitywnego UMK w Toruniu. Patronat medialny nad konferencją objął miesięcznik Enter oraz wydawnictwo Adam Marszałek, który wydaje serię wydawniczą Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna. W ramach tej serii ukazało się 14 tomów poświęconych problematyce edukacji medialnej i technologii informacyjnej.

W Konferencji uczestniczyło szereg gości honorowych m.in. przewodniczący Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego prof. Zbigniew Kwieciński, Prezes Wydawnictwa A. Marszałek dr Adam Marszałek oraz przedstawiciel Polskiego Towarzystwa Technologii i Mediów Edukacyjnych.

Tematyka konferencji koncentrowała się wokół dwóch grup tematycznych: teorii i praktyki wykorzystania mediów w edukacji i kognitywistyki.

Pierwsza grupa tematyczna obejmowała następujące zagadnienia:

nowe technologie w zastosowaniach edukacyjnych – wykorzystanie narzędzi programowych, tele i wideokonferencji w procesie nauczania i uczenia się,

technologię informacyjną w szkole – prezentacje osiągnięć w zakresie przeprowadzonych eksperymentów w obszarze zdalnego nauczania z wykorzystaniem najnowszych technologii, prezentację programów kształcenia studentów oraz słuchaczy studiów podyplomowych, doświadczenia prowadzenia serwerów edukacyjnych,

metodykę technologii informacyjnej i edukacji medialnej – wykorzystanie technologii informacyjnej na lekcjach informatyki w szkole, metody wykorzystania technologii informacyjnej nauczaniu różnych przedmiotów,

systemy multimedialne w edukacji – multimedialne oprogramowanie edukacyjne; metody wykorzystania programów prezentacyjnych do tworzenia multimedialnego oprogramowania edukacyjnego, multimedilane serwisy edukacyjne dla potrzeb edukacji,

Internet w edukacji – kształcenie niestacjonarne nauczycieli z wykorzystaniem Internetu, kształcenie uczniów z wykorzystaniem Internetu, praktyczne eksperymenty w obszarze zdalnego nauczania, kształcenia otwartego oraz metod i środków nauczania na odległość, badania i wyniki doświadczeń przeprowadzonych eksperymentów, projekty systemów i rozwiązań w zakresie edukacji zdalnej.

Druga grupa tematyczna obejmowała zagadnienia związane z badaniami nad mózgiem. Prezentowano w niej referaty dotyczące:

zastosowania systemów inteligentnych w edukacji oraz diagnozie i terapii pedagogiczno – psychologicznej,

podstaw kognitywistyki,

filozofii umysłu,

psychologii poznawczej,

lingwistyki poznawczej,

neurobiologii,

psychofizyki,

sztucznej inteligencji,

antropologii kultury medialnej.

Prezentowane w referatach problemy miały charakter interdyscyplinarny. Mimo dużej różnorodności tematycznej w grupie kognitywistycznej występował jeden wspólny obszar analiz i dociekań naukowych obejmujący umysł człowieka, jego zachowanie, postępowanie w uczeniu się i funkcjonowanie w obliczu nowych mediów. Drugiego dnia Konferencji powołane zostało Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne. Było to ważne wydarzenie dla nauki polskiej, bowiem zapoczątkowuje proces konsolidacji środowisk naukowych zajmujących się badaniami nad mózgiem i wykorzystaniem ich m.in. w edukacji. W trakcie konferencji, każdy z uczestników mógł wypełnić deklarację członkowską i zapoznać się ze statutem towarzystwa. Otrzymał także specjalne wydanie pisma Kognitywistyka i media w edukacji w języku angielskim poświęcone w całości filozofii umysłu i jej odnośnikom edukacyjnym.

Otwarcia Konferencji wspólnie dokonali: prof. Bronisław Siemieniecki – przewodniczący Komitetu Naukowego i Organizacyjnego Konferencji oraz prof. T. Lewowicki przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Następnie prof. Tadeusz Lewowicki objął kierownictwo obrad. Referaty wprowadzające wygłosili: prof. B. Siemieniecki nt. Rola i miejsce technologii informacyjnej w okresie reform edukacyjnych w Polsce. Kognitywistyka edukacyjna marzenia czy rzeczywistość oraz prof. W. Duch nt. Zastosowanie kognitywistyki.

Kolejnym punktem tej części obrad był blok prezentacji multimedialnych przygotowany przez Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK w Toruniu. Moderatorem w tym bloku był prof. Bronisław Siemieniecki. Pracownicy Zakładu Technologii Kształcenia zaprezentowali uczestnikom konferencji najnowsze technologie multimedialne i ich zastosowanie w polskiej szkole (dr A. Skarbińska – „Możliwości wykorzystania narzędzi technologii informacyjnej w edukacji”, dr W. Lewandowski – „E -technologie w kształceniu”, mgr E. Szala i dr M. Szala – „Metody sztucznej inteligencji w diagnostyce i analizie danych pedagogicznych”). W trakcie prezentacji po raz pierwszy w Polsce przedstawione zostały możliwości i ograniczenia serwera edukacyjnego.

Po południu pierwszego dnia Konferencji obrady toczyły się w dwóch sekcjach: medialnej kierowanej przez prof. prof. Wielisławę Osmańską – Furmanek oraz Tadeusza Rzeżuchowskiego i kognitywistycznej kierowanej przez prof. prof. Urszulę Żegleń oraz Włodzisława Ducha.

W sekcji medialnej prezentowane były referaty poświęcone problemom cywilizacji informacyjnej, m.in. prof. prof. Janusza Gajdy – Mass media w kształtowaniu tożsamości i zrozumieniu innych kultur, Stefana Kwiatkowskiego – Technologia informacyjna w procesie globalizacji edukacji, Zbyszko Melosika – Mass media a przemiany kultury współczesnej, Stanisława Juszczyka – Program PIONIER – implikacje edukacyjne oraz Wielisławy Osmańskiej-Furmanek, Marka Furmanek oraz Janusza Jędryczkowskiego – Struktury informacyjne w komunikacie multimedialnym.

W sekcji kognitywistycznej podejmowane były problemy związków badań nad mózgiem z edukacją. Wśród wielu wystąpień na uwagę zasługują wystąpienia prof. prof. Janusza Gniteckiego – Tworzenie oscylacyjnych struktur wiedzy w procesie kształcenia w okresie cywilizacji informacyjnej, Bożydara Kaczmarka, Mózg a komputer – umysł otwarty czy zamknięty? oraz dr-ów Andrzeja Tarnowskiego Intencjonalność i automatyzm w modelach teoretycznej uwagi i Marka Błaszaka Rozszerzona reprezentacyjna architektura umysłu.

W drugim dniu obrad występowały również dwie sekcje: medialna kierowana przez
prof. prof. Krystynę Żuchelkowską oraz Stanisława Juszczyka i kognitywistyczną prowadzoną przez prof. prof. Janusza Gniteckiego oraz Roberta Piłata.

Obrady w sekcji medialnej koncentrowały się na problemach technologii informacyjnej w edukacji. Referaty wygłaszali m.in. prof. prof. Maciej M. Sysło – Technologia informacyjna zmieniająca edukację, Andrzej Straszak – Sieciowa infrastruktura edukacyjna społeczeństwa informacyjnego i gospodarki cyfrowej.
Sekcja kognitywistyczna obradowała w dwóch etapach. W pierwszym wygłoszono szereg referatów poświęconych problemom metafory komputerowej, m.in. prof. Wacław Zawadowski, mówił na temat „Metafory w edukacji matematycznej”, natomiast dr Kazimierz Kotlarski, wygłosił referat „Kontrowersje wokół inteligencji emocjonalnej”.

W drugiej części odbyło się zebranie założycielskie Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego, w którym uczestniczyło 64 naukowców z różnych ośrodków naukowych z całej Polski. Obradom przewodniczyli: prof. prof. Włodzisław Duch oraz Bronisław Siemieniecki. W trakcie spotkania przedyskutowano i przyjęto Statut Towarzystwa. Powołana została też grupa inicjatywna do przeprowadzenia procedury rejestracji Towarzystwa.

W godzinach popołudniowych odbyło się spotkanie z przybyłą na Konferencję Panią Poseł Grażynę Staniszewską – Przewodnicząca Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży, która zwróciła uwagę na problemy informatyzacji szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich. Dokonała podsumowania dotychczasowych działań a także wskazała na potrzebę dalszych przedsięwzięć w tym zakresie. Ukazała dorobek Interklasy, w masowym wprowadzaniu komputerów do szkół. Tylko dwa programy wdrażania masowego komputerów do polskich szkół: „Pracownia internetowa w każdej gminie” oraz „Pracownia internetowa w każdym gimnazjum” umożliwiły wprowadzenie 56.000 komputerów do polskich szkół. W trakcie wystąpienia Pani Poseł podziękowała zespołowi Zakładu Technologii Kształcenia UMK w Toruniu za uczestnictwo w programie dokształcania nauczycieli dla szkół gminnych oraz gimnazjów. Zakład uczestnicząc w/w programach przygotował ponad 1200 nauczycieli pod kątem metodycznego wykorzystania pracowni informatycznych w procesie kształcenia. Po wystąpieniu odbyła się dyskusja, w której Pani Poseł Grażyna Staniszewska odpowiadała na pytania uczestników Konferencji oraz przybyłych licznie na tą część obrad Konferencji nauczycieli z województwa Kujawsko – Pomorskiego.

W godzinach popołudniowych odbywały się także obrady w sekcjach. Sekcją medialna kierował prof.. Maciej M. Sysło. Dyskusja toczyła się wokół problemów edukacyjnych związanych z Internetem. Referaty wygłaszali m.in. prof. prof. Kazimierz Wenta, Przygotowanie studentów do wykorzystania Internetu, Tadeusz Rzeżuchowski, Konkurs internetowy z matematyki, prof. Włodzisław Duch, dr Maria Bendt-Schreiber, mgr A. B. Kwiatkowska, mgr A. Polewczyński, K. Skowronek, Pokolenie dorastające z komputerem wkracza na uniwersytety – nowe wyzwania edukacyjne oraz dr Józef Z. Górnikiewicz – Sztuka ważenia słów w edukacji na dystans oraz dr Kazimierz Wieczorkowski – Nauczanie na odległość.

Sekcją kognitywistyczną kierowali prof. prof. Wiesław Zawadowski i Robert Piłat. W trakcie obrad dyskutowano nad problemami percepcji przez człowieka informacji dźwiękowej oraz multimedialnej. Referaty wygłosili m.in. prof.. prof. Andrzej Klawiter – Przedmiot słuchowy a słuchowe rozpoznawanie przedmiotu, Paweł Tyrała – Multimedialny charakter symulacji lotniczej oraz dr Zygmunt Madej – Multimedialność czy polisensoryczność? i Tadeusz Szlędak – Autoportrety i teoria umysłu.

W trzecim dniu obradom przewodniczyli prof. prof. Andrzej Burewicz, Stanisław Dylak oraz Stanisław Juszczyk. Sesja poświęcona była metodyce wykorzystania technologii informacyjnej. M.in. występowali prof. prof. Krystyna Żuchelkowska – Komputer w edukacji przedszkolnej, W Lipiński – Edukacyjne zastosowania programu Mathcad w rozwiązywaniu układów równań różniczkowych oraz dra – T Kwatera Wspomaganie komputerowe w kształceniu kulturowym na lekcjach języka polskiego w szkole podstawowej i gimnazjum.

Obrady zakończył Przewodniczący Komitetu Naukowego i Organizacyjnego prof. Bronisław Siemieniecki dokonując analiz, uogólnień i dokonań, jakie miały miejsce w efekcie debat konferencyjnych.

W trakcie Konferencji czynne były stoiska Wydawnictwa Adama Marszałka, Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych oraz Wydawnictwa Naukowego UMK.

Reasumując, II Krajowa Konferencja Technologia Informacyjna w Zmieniającej się Edukacji osiągnęła wszystkie założone cele. Niewątpliwym jej sukcesem jest to, że po raz pierwszy w Polsce brali w niej udział specjaliści z kilku dziedzin wiedzy, bowiem byli to badacze podejmujący problemy edukacji medialnej, technologii informacyjnej oraz dynamicznie rozwijającej się dziedziny wiedzy jaką jest kognitywistyka. Należy oczekiwać, że połączenie tych dziedzin wiedzy będzie miało wpływ na stworzenie podstaw pedagogiki kognitywnej.
Zaprezentowane referaty są publikowane w piśmie Kognitywistyka i media w edukacji oraz w pracy zbiorowej pod red. Bronisława Siemienieckiego pt. „Rola i miejsce technologii informacyjnej w okresie reform edukacyjnych w Polsce”, wydanej w serii Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna, wyd. A. Marszałek Toruń 2002.

Debata na temat: „Technologia informacyjna w polskiej szkole. Wokół problemów programu Internet w każdej gminie”, odbyta podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji.

Uczestnicy debaty:

Poseł Grażyna Staniszewska – Przewodnicząca Sejmowej Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży
Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki – przewodniczący Komitetu Naukowego II Ogólnopolskiej Konferencji Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji
Prof. dr hab. Andrzej Burewicz – Kierownik Zakładu Komputerowej Dydaktyki Chemii, UAM w Poznaniu
Prof. dr hab Stanisław Juszczyk – Kierownik
Prof. dr hab. Maciej Sysło –
Prof. dr hab. inż. Wielisława Osmańska – Furmanek – Kierownik
Prof. dr hab. Janusz Gajda – Kierownik Zakładu UMCS
Ks. dr Jarema Sykulski – Kanclerz Wyższej Szkoły Suwalsko – Mazurskiej
Dr Jan Stępniewski –
Mieczysław Łais – Prezes firmy OSI ComuTrain
Maciej Święcicki – MEN

___

♦

III Ogólnopolska Konferencja Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji, która odbyła się w Toruniu w dniach 12-14. 05. 2003 roku. Tematem konferencji była Współczesna technologia informacyjna i edukacja medialna.

Organizatorzy:

Zakład Technologii Kształcenia IP UMK
Wyższa Szkoła Pedagogiki ZNP w Warszawie
Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna we Włocławku

Sprawozdanie z III Krajowej Konferencji nt. „Współczesna technologia informacyjna i edukacja medialna”.

III Konferencji Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji, która odbyła się w Toruniu w dniach 12-14. 05. 2003 roku. Konferencja odbywała się pod patronatem Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, J.M. Rektora Uniwersytetu Mikołaja Kopernika prof. zw. dra hab. Jana Kopcewicza oraz Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego.

W Konferencji brali udział przewodniczący trzech towarzystw naukowych: prof. zw. dr hab. Zbigniew Kwieciński – Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, prof. zw. dr hab. Wacław Strykowski – Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Technologii i Mediów Edukacyjnych oraz dr hab. prof. UMK Przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego Urszula Żegleń – będąca jednocześnie współorganizatorem konferencji.

Wyższą Szkołę Pedagogiczną ZNP reprezentował Prorektor i jednocześnie Przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN prof. zw. dr hab. Tadeusz Lewowicki, natomiast Wyższą Szkołę Humanistyczno – Ekonomiczną Dziekan Wydziału Pedagogicznego dr hab. Zbigniew Węgierski.

Konferencji towarzyszyło szereg imprez towarzyszących. Odbyło się posiedzenie Zarządu Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego. W jego obradach brali udział:

– dr hab. prof. UMK Urszula Żegleń

– prof. dr hab. Andrzej Klawiter

– prof. dr hab. Jan Ober

– prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki

– prof. dr hab. Andrzej Wróbel

W trakcie posiedzenia Zarządu PTK ustalono, że w roku 2004 odbędzie się druga część konferencji poświęcona problemom kognitywistyki.

Inną imprezą towarzyszącą, która wzbudziła duże zainteresowanie uczestników Konferencji a także nauczycieli była prezentacja Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej dokonana przez dra Adama Marszałka Prezesa Wydawnictwa Adam Marszałek. Odbyła się ona w związku z wydaniem dwudziestu jeden tomów tej zasłużonej dla technologii informacyjnej i edukacji medialnej serii wydawniczej.

___

♦

IV Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji odbyła się w dniach 23-25 maja 2005 roku. Tematem konferencji był Znak. Znaczenie, kontekst w badaniach kognitywistycznych.

Organizator:
Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK
Zakład Teorii Poznania i Metodologii Nauk Instytutu Filozofii UMK

Współorganizator:
Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne
Sekcja Metodologii Nauk Komitetu Naukoznawstwa przy Prezydium PAN
Sekcja Pedagogiki Mediów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
Kujawsko-Pomorskie Kuratorium Oświaty

Sprawozdanie z IV Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. „Znak, znaczenie, kontekst w badaniach kognitywistycznych” (23-25 maja 2005 r., UMK – Toruń)

W dniach od 23 do 25 maja 2005 r. w Toruniu po raz kolejny odbyła się konferencja naukowa zatytułowana „Znak, znaczenie, kontekst w badaniach kognitywistycznych”. Zainteresowanie Konferencją było duże, o czym może świadczyć liczba zarejestrowanych uczestników – ponad 80 osób z różnych ośrodków akademickich z całej Polski oraz goście z Czech i Rosji .

Po powitaniu uczestników przez Przewodniczącego Komitetu Naukowego i Organizacyjnego Konferencji prof. zw. dra hab. Bronisława Siemienieckiego, oficjalnego otwarcia dokonał Kujawsko-Pomorski Wi-ce Kurator Oświaty.

Sesję plenarną rozpoczął prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki referatem pt.: „Kulturowe uwarunkowania znaku, znaczenia i kontekstu”. Kolejne referaty były wygłoszone przez: prof. zw. dra hab. Janusza Gajdę („Kulturowe i sytuacyjne uwarunkowanie rozumienia informacji – czyli: Kontekst kulturowy i sytuacyjny a znaczenie znaku”); prof. zw. dra hab. Romana Stanisława Ingardena, („Pamięć i język a świadomość”); prof. zw. dra hab. Henryka Kardelę, („Encyklopedyczna koncepcja semantyki: wiedza o świecie a kontekst językowy w lingwistyce kognitywnej”); prof. zw. dra hab. Bożydara Kaczmarka, („Język a percepcja”); doc. dr hab. Elżbietę Szeląg, („Nowe horyzonty w terapii zaburzeń mowy”); doc. dra hab. Jana Obera, („Inteligentne zgadywanie jako strategia kompensacji trudności w czytaniu u dzieci”); prof. dra hab. Andrzeja Wróbla, („Elektrofizjologiczne metody badania różnych stanów wzbudzenia mózgu”); prof. zw. dra hab. Kazimierza Wentę, („Teorie znaku w pedagogice mediów”); prof. dr hab. Wielisławę Osmańską-Furmanek, („Znaki i język w przestrzeni edukacyjnej”).

Późnym popołudniem pierwszego dnia miała miejsce również bardzo interesująca debata panelowa poświęcona „Naturalizowaniu świadomości”, której przewodniczył prof. zw. dr hab. Włodzisław Duch.

Obrady w drugim dniu rozpoczął prof. dr hab. Zbysław Muszyński. Kolejnymi prelegentami byli: prof. dr hab. inż. Marek Furmanek, („Pedagogika medialna i Nowe Media”); dr hab. Maria Kozielska, („Style studiowania w aspekcie wspomagania informacyjnego”); dr hab. Krystyna Żuchelkowska, („Dydaktyczny kontekst edukacji przedszkolnej wspomaganej komputerem”); prof. dr hab. Stanisław Juszczyk, („Badania empiryczne w pedagogice mediów. Refleksje metodologiczne”).

Po sesji plenarnej obrady były prowadzone równocześnie w dwóch sekcjach tematycznych: filozoficznej i medialnej. W tej pierwszej podjęto tematy z dziedziny filozofii umysłu, lingwistyki poznawczej oraz psychologii poznawczej. W drugiej zaś przedstawiono: rolę kontekstu w uczeniu się matematyki, kognitywno-konstruktywistyczne wątki edukacji na odległość, problematykę zastosowania komputera jako narzędzia poznawczego w rozwoju oralnym dzieci oraz wiele innych zagadnień.

Tego samego dnia odbył się również IV Zjazd Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego. Tym razem jego przedmiotem był: „Program badań naukowych we współpracy międzynarodowej”.

Na szczególną uwagę zasługuje również przeprowadzony pokaz nowoczesnych technologii informacyjnych przygotowany przez pracowników Zakładu Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK dla nauczycieli Województwa Kujawsko – Pomorskiego. Każdy przybyły nauczyciel otrzymał dwie płyty CD z edukacyjnymi aplikacjami multimedialnymi.

Zainteresowanie uczestników konferencji wzbudziła także prezentacja Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej przez wydawnictwo Adam Marszałek.

Wielość zagadnień oraz śmiałe głosy w dyskusji z pewnością zdecydowały o atrakcyjności tegorocznej konferencji. Uczyniony został poważny krok w stronę rozwoju nowej, kompleksowej dyscypliny badawczej, jaką jest kognitywistyka.

Violetta Kwiatkowska
Zakład Technologii Kształcenia

Instytut Pedagogiki UMK

—

♦

V Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji pt. Manipulacja w mediach a edukacja.
Konferencja odbyła się w dniach 29-30 marca 2006 roku.

Organizator:
Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK

Współorganizator:
Sekcja Pedagogiki Mediów przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
Sekcja Metodologii Nauk Komitetu Naukoznawstwa przy Prezydium PAN
Wydział Pedagogiczny Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Wydawnictwo Adam Marszałek

Sprawozdanie z V Konferencji Naukowej nt. „Manipulacja w mediach a edukacja” (29-30 marca 2006 r., UMK – Toruń)

W dniach od 29 do 30 marca 2006 r. w Toruniu po raz kolejny odbyła się Konferencja Naukowa zatytułowana „Manipulacja w mediach a edukacja”. Zainteresowanie Konferencją było duże, o czym może świadczyć liczba zarejestrowanych uczestników – ponad 80 osób z różnych ośrodków akademickich z całej Polski. Patronat nad Konferencją objęli: prof. zw. dr hab. Michał Seweryński – Minister Edukacji i Nauki, prof. zw. dr hab. Kazimierz Wiatr – Przewodniczący Senackiej Komisji Nauki, Edukacji i Sportu oraz mgr Waldemar Achramowicz – Marszałek Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Gazeta Pomorza i Kujaw „Nowości” podjęła się patronu medialnego nad Konferencją.

Oficjalnego otwarcia dokonał Przewodniczący Komitetu Naukowego i Organizacyjnego Konferencji prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki, tym samym rozpoczynając sesję plenarną referatem pt.: „Manipulacja informacją w mediach a edukacja”. Kolejne referaty były wygłoszone przez: prof. dra hab. Stanisława Juszczyka („Wizerunki medialne: uproszczenie, mijanie się z prawdą, czy manipulacja?”); prof. zw. dra hab. Kazimierza Wentę, („Manipulacja we wzorze osobowym obywatela”); prof. dra hab. Macieja Tanasia, („Pedagogiczne konsekwencje manipulacji w elektronicznych mediach”); prof. zw. dra hab. Janusza Gajdę, („Sposoby i zakres manipulacji w mediach a profilaktyka edukacyjna”); prof. dr hab. Marka Sokołowskiego, („ Pluszak i bulterier. Rzecz o manipulacji, mediach i polityce”); prof. zw. dra hab. Zbigniewa Kwiecińskiego, („Globalonia – media jako totalny rynek bredni”) oraz ks. bp. Adama Lepę, („Manipulacja w propagandzie szeptanej a wychowanie”).

Późnym popołudniem pierwszego dnia kontynuowana była interesująca sesja plenarna, w której swoje referaty wygłosili: prof. zw. dr hab. Wojciech Kojs, („Manipulacja w edukacji”); prof. dr hab. Jerzy Jastrzębski, („Wychowanie – komunikacja czy manipulacja?”); prof. dr hab. Jadwiga Izdebska, („Obraz dziecka w reklamach telewizyjnych – jako narzędzie manipulacji medialnej”); prof. dr hab. Krystyna Żuchelkowska, („Reklama telewizyjna w życiu uczniów kończących edukację wczesnoszkolną”).

Obrady w drugim dniu rozpoczął prof. dr hab. Włodzimierz Gogołek wystąpieniem pt.: „Manipulacja w sieci”. Kolejnymi prelegentami byli: prof. dr hab. Józef Bednarek, („Edukacyjne aspekty manipulacji w cyberprzestrzeni”); dr hab. inż. Zbigniew Kruszewski („Czego uczy lokalna prasa bezpłatna? Na przykładzie wybranych płockich tytułów”), prof. dr hab. Maria Kozielska, („Wartość rzetelnej informacji naukowej w edukacji akademickiej”).

Po sesji plenarnej obrady były prowadzone równocześnie w dwóch sekcjach, w których dyskutowano m.in. na temat manipulacji w globalnej sieci Internet, wpływu reklamy na edukację, obrony przed manipulacją, a także o roli rodziców, jaką mają spełniać w obliczu manipulacji medialnej, która w niebagatelny sposób wpływa na rozwój dzieci.

Tego samego dnia odbyło się również Seminarium Podoktorskie Sekcji Pedagogiki Mediów Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN. Tym razem prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki przedstawił informacje o działalności Sekcji Pedagogiki Mediów, po czym nastąpiła prezentacja badań dotyczących stopnia opanowania wybranych obszarów kompetencji informatyczno-medialnych przez studentów edukacji techniczno-informatycznej przez dra Andrzeja Serdyńskiego. Spotkanie zakończyła żywiołowa dyskusja.

Na szczególną uwagę zasługuje również wystąpienie uczestników tejże Konferencji z apelem do wszystkich środowisk akademickich, oświatowych i medialnych o podjęcie odpowiednich działań mających na celu kształtowanie świadomości medialnej oraz budowanie w szkole środowiska edukacyjnego zapewniającego obronę przed manipulacją.

Zainteresowanie uczestników konferencji wzbudziła także prezentacja Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej przez Wydawnictwo Adam Marszałek.

Wielość zagadnień oraz śmiałe głosy w dyskusji z pewnością zdecydowały o atrakcyjności konferencji. Uczyniony został poważny krok w stronę podjęcia działań nad stworzeniem strategii edukacji medialnej w polskiej szkole. Opracowanie programu obrony przed manipulacją, jak przyznali uczestnicy Konferencji, stworzy warunki do wyposażenia uczniów w wiedzę niezbędną do nabycia umiejętności radzenia sobie z tym zjawiskiem i świadomego dokonywania ocen i wyborów.

Wioletta Kwiatkowska
Zakład Technologii Kształcenia
Instytut Pedagogiki UMK

—

♦

VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji nt.: „Media w edukacji – szanse i zagrożenia”, która odbyła się w dniach 28-29 maja 2007 r.

Organizator:

Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK w UMK Toruniu

Współorganizator:
Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie
Sekcja Pedagogiki Mediów Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Sekcja Metodologii Nauk Komitetu Naukoznawstwa przy Prezydium PAN
Wydział Pedagogiczny Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku
Wydawnictwo Adam Marszałek

Sprawozdanie z VI Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji, nt.: „Media w edukacji – szanse i zagrożenia”, która odbyła się w dniach 28-29 maja 2007 r.

W Konferencji uczestniczyło ponad 100 prelegentów. Patronat nad konferencją objęli: Minister Edukacji Narodowej – Roman Giertych, Przewodniczący Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu RP – prof. zw. dr hab. Kazimierz Wiatr, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego – Piotr Całbecki oraz JM Rektor UMK – prof. dr hab. Andrzej Jamiołkowski. Gazeta „Nowości”, Radio PiK oraz TVP Kultura sprawowali patronat medialny nad tym przedsięwzięciem.

Sesję plenarną rozpoczął swoim wystąpieniem nt.: „Media w edukacji – zarys problemów pedagogicznych” prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki. Zwrócił uwagę, że mamy do czynienia z problemem kreowania rzeczywistości przez media, co m.in. skutkuje potrzebą zweryfikowania treści i zadań pedagogiki a także wytyczenia nowych obszarów badań. Należy zbudować system edukacji, w którym obywatele kraju nie staną się niewolnikami globalnych grup interesu. Wzajemne oddziaływanie mediów i ich odbiorców ma wpływ na zmiany kulturowe w społeczeństwie. Media kształtują też zachowania i relacje w rodzinach, mają swoje wpływy na proces rozpadu tradycyjnej struktury rodziny. Jesteśmy światkami powstawania zmian naszego widzenia rzeczywistości. W referacie zaprezentowano także znaczenie mediów dla budowy społeczeństwa obywatelskiego, tworzenia struktur samorządowych. W swoim wystąpieniu prof. Siemieniecki wskazał na interdyscyplinarność edukacji medialnej, jej konteksty medialne, socjologiczne, informatyczne, filozoficzne, neurobiologiczne i inne. Pojawił się tu także postulat stworzenia nowego przedmiotu nauczania, który połączyłby edukację informatyczną z medialną.

Prof. zw. dr hab. Jerzy Jastrzębski z Uniwersytetu Wrocławskiego szukał odpowiedzi na zadane przez siebie pytanie: „Czy edukacja medialna jest nam rzeczywiście potrzebna?” Autor twierdzi, że należy wprowadzać dzieci i młodzież w świat nowych technologii. Edukację medialną należy rozumieć szerzej niż nauczanie w obszarze ścieżki międzyprzedmiotowej. Sposób korzystania z mediów jest przede wszystkim powiązany z jakością kształcenia oraz poziomem kultury społeczeństwa. Media należy badać a wiedzę na ten temat upowszechniać.

Kolejny prelegent prof. zw. dr hab. Janusz Gajda z Wyższej Szkoły Pedagogicznej ZNP w Warszawie mówił o mediach jako wytworze kultury. Jak oceniamy rolę mediów w ujęciu aksjologicznym? Przedstawił on rolę mediów w dwóch aspektach: kultura jako pajdeja i kultura jako towar. To media wytwarzają ów towar. Wytwory kultury są więc dostosowane do upodobań przeciętnego odbiorcy, co skutkuje preferowaniem tego, co się opłaca. Referent stwierdza, że obniża się poziom kultury medialnej. Z drugiej jednak strony to media są nosicielami współczesnej kultury. Popularność natomiast jest warunkiem rozwoju kultury. Media są koniecznością we współczesnych czasach. Należy jednak uczyć młodzież szkolną odczytywania mechanizmów manipulacji, uświadomić im konteksty występujące w zjawiskach medialnych.

Prof. dr hab. Maciej Tanaś z Uniwersytetu Warszawskiego wygłosił referat poświęcony kulturze i językowi mediów. Zdaniem autora znaczące jest poznanie języka nowych mediów, przekazu kultury w nich zawartej oraz kształtowanie twórczych, a nie tylko konsumenckich kompetencji internautów. W świecie zdominowanym przez media elektroniczne ważne jest pytanie o obecność języka polskiego w Internecie oraz o kulturowe i edukacyjne implikacje owej obecności. Czy rola nauczyciela i polskiej szkoły ma być nadal bezzasadnie ograniczana do realizacji programu nauczania nie respektującego w dostatecznym stopniu kulturowych wyzwań czasu? Czy i jak wzmocnić należy funkcję kulturową szkoły? Istnieje konieczność refleksji pedagogicznej nad językiem i kulturą mediów, żywsze i skuteczniejsze niż do tej pory zainteresowanie organizatorów oświaty uzupełnianiem programów nauczania o treści edukacji medialnej i informatycznej. Autor twierdzi, że wyrosła kultura ze specyficznym językiem, nieustabilizowana z powodu ciągłego dynamicznego rozwoju. Musi jej towarzyszyć naukowa refleksja, na bieżącym etapie przede wszystkim opisowa ale nie wolna od analiz i interpretacji jako podstaw nowych programów edukacyjnych. Uzasadnia to potrzebę budowy nowej dziedziny wiedzy – wiedzy integrującej – pedagogiki medialnej. Wyzwaniem czasu – zdaniem prelegenta – jest konieczność refleksji nad edukacyjną rolą mediów cyfrowych w ramach odrębnej dyscypliny pedagogicznej.

Po pierwszej części obrad plenarnych odbyła się prezentacja dorobku Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej oraz czasopisma „Kognitywistyka i Media w Edukacji”.

W kolejnych wystąpieniach referenci zajęli się mediami jako przestrzenią wychowania oraz kształcenia. Prof. zw. dr hab. Stanisław Juszczyk z Uniwersytetu Śląskiego mówił o technologiach informacyjno-komunikacyjnych w edukacji w sytuacji zmiany społecznej. Wskazał na rolę wiedzy w nowym ładzie społecznym, do której dostęp nie powinien stać się nową formą nierówności społecznych. Referent dostrzega potrzebę badań na styku między wiedzą lokalną, ogólną a wiedzą naukową. Zainteresowanie młodzieży nauką powinno być stymulowane poprzez wprowadzenie innowacyjnych metod nauczania, poprzez zmianę wizerunku naukowców, za pomocą mediów i przez wykorzystanie autorytetów. Na zakończenie swojego wystąpienia referent wskazał na intencjonalne i efektywne wykorzystanie potencjału technologii informacyjnych do rozwijania edukacji ustawicznej, zapobiegania wzrostów ubóstwa społecznego, wspierania rozwoju gospodarczego, wyeksponowania roli uniwersytetów w edukacji. Systemowy rozwój merytoryczny i jakościowy sektora edukacyjnego, systematyczne prowadzenie badań, wprowadzenie uregulowań prawnych mogą doprowadzić do zaspokojenia potrzeb jednostek i całego społeczeństwa.

Dr hab. Jadwiga Izdebska z Uniwersytetu w Białymstoku podjęła problematykę dotyczącą wartości edukacyjnych i wychowawczych, jakie tworzone są przez media elektroniczne. Nowe elektroniczne media – zdaniem prelegentki – są terenem codziennych „spotkań” z dzieckiem, relacji o charakterze podmiotowym. Pełnią rolę „służby” rozumianej jako pomoc w wychowaniu i edukacji dziecka. Skuteczność wychowawczą tych relacji warunkują czynniki tkwiące w trzech ogniwach procesu komunikacyjnego: w dziecku, mediach i środowisku rodzinnym.

Problematykę wartościowania elektronicznych mediów podjął prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta z Uniwersytetu Szczecińskiego. Ukazał ją od strony etycznej, poznawczej, estetycznej oraz innowacyjnej. Przedstawił opinie studentów pedagogiki o specjalności „edukacja informatyczna i medialna” na temat dobra i zła elektronicznych mediów na tle ich absencji względem prawa Moore’a oraz cywilizacyjnych przemian.

Prof. dr hab. Bassam Aouil z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy stwierdził, iż pomoc psychologiczna za pośrednictwem sieci internetowej może być formą podstawową, dodatkową lub alternatywną do tradycyjnej pomocy. Jest doskonałą metodą nawiązania kontaktu. Internet może być wykorzystywany nie tylko do kontaktu z uczniem, ale również może służyć nauczycielom i rodzicom. Pomaga w pracy pedagogiczno-nauczycielskiej. Pomoc psychologiczna online za sprawą Internetu, daje możliwość rozszerzenia zakresu usług psychologicznych zarówno w szkole, jak i poza szkolą, a przede wszystkim jest niezastąpionym narzędziem do celów profilaktyczno-informacyjnych.

Ostatni referat w tej części obrad, zaprezentowany przez prof. dr hab. Krystynę Żuchelkowską z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz dr Katarzynę Stefanowicz-Zawiszewską z Wyższej Szkoły Informatyki w Łodzi, dotyczył wykorzystania gier komputerowych w przedszkolnej edukacji jutra. Autorki wskazały na walory edukacyjnych gier komputerowych, które przygotowują do życia w społeczeństwie informacyjnym, ułatwiają przyswajanie nowych wiadomości oraz wprowadzają w świat wartości.

W godzinach popołudniowych zostały wygłoszone kolejne referaty. Prof. dr hab. Maria Kozielska z Politechniki Poznańskiej przedstawiła różne aspekty destrukcyjnego wpływu technologii informacyjnych i propozycji praktycznych rozwiązań kierowanych do nauczycieli i studentów. Z kolei prof. dr hab. Marek Sokołowski z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie swoje rozważania nt. „Nuda, ułuda i stereotyp. Młodzież wobec reklamy” rozpoczął od ujęcia definicyjnego pojęcia „reklama”. Omawiając rolę socjologii w przekazie reklamowym wziął pod uwagę m. in.: analizę cech nadawcy komunikatu reklamowego, cechy odbiorcy reklam, proces oddziaływania reklamy prowadzący do zakupu, możliwość manipulowania informacją reklamową. Ponadto przedstawił wyniki badań na temat zachowań konsumenckich pod wpływem reklam telewizyjnych przeprowadzone wśród uczniów w wieku 17-19 lat. Badani przyznają, że w polskiej TV jest za dużo reklam i są one nudne i denerwujące. Reklamy powinny być na tyle oryginalne, ciekawe, dowcipne, aby zainteresować potencjalnego konsumenta. Uczniowie mają świadomość, że rola reklamy wzrośnie, ale już dziś nie są wobec nich bezkrytyczni.

Ostatni referat, zaprezentowany przez prof. dra hab. Mariusza Jędrzejko z Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku dotyczył analizy komputerowych gier akcji w kontekście „zabijania jako zabawy”. Częste przebywanie w cyberprzestrzeni pełnej przemocy – jak twierdzi autor – prowadzi do kształtowania postaw znieczulenia, przyzwyczajenia i akceptacji. Zachowania z gier są coraz częściej przenoszone do zachowań środowiskowych, rówieśniczych, a także w stosunku do rodziców i nauczycieli.

Drugi dzień obrad dyskusje prowadzono równolegle w dwóch sekcjach, w których dyskutowano m. in. na temat stosowania technologii informacyjnej w nauczaniu matematyki, wychowawczej roli mediów oraz organizacji przestrzeni edukacyjnej ucznia w zapewnieniu równych szans dostępu do pożądanych informacji cyfrowych. Dr Jacek Jędryczkowski w swoim wystąpieniu zwrócił uwagę na pozawerbalny przekaz w mediach edukacyjnych. Autor zaznacza, iż w konstruowaniu mediów bardzo istne jest odwzorowanie stymulacji, które odpowiadają oddziaływaniom pozawerbalnym nauczyciela. Podjął próbę wykazania możliwości tego typu odwzorowań oraz skuteczność tych rozwiązań.

Czy prawda w mediach może być niebezpieczna? – to pytanie postawili dr Jan Werszowiec-Płazowski oraz dr Marek Suwara z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Poddali oni analizie możliwość zastąpienia tradycyjnego pojęcia prawdy przez pojęcie przetwarzania informacji w systemach otwartych. Wskazali na trzy aspekty fałszu jako zaburzenia przesyłu informacyjnego: aspekt możliwości przesyłania, aspekt możliwości przetwarzania i aspekt zniekształceń celowych.

Mgr inż. Rafał Olczak z Uniwersytetu Zielonogórskiego skupił swoją uwagę na problemie braku kompetencji informacyjnych wśród studentów. Ukazał narzędzia wyszukiwawcze i sposoby pozyskiwania informacji w zasobach internetowych. Ponadto przedstawił wyniki z badań pilotażowych, dotyczących weryfikowania informacji zaczerpniętych z Internetu.

Dr Anna Rybak z Uniwersytetu w Białymstoku w swoim referacie przedstawiła perspektywy zmian, jakie pod wpływem wykorzystania multimedialnych materiałów dydaktycznych i interaktywnego oprogramowania edukacyjnego mogą dokonać się w środowisku uczenia się w klasie szkolnej oraz w wirtualnym środowisku uczenia się w warunkach zdalnej edukacji.

O mediach i hipermediach jako sposobie i miejscu realizacji twórczości mówiła mgr Maria Trzcińska z Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Referentka przedstawiła wyniki przeprowadzonych przez siebie badań odnoszących się do twórczości gimnazjalistów i omówiła takie czynniki, jak: powody tworzenia prac, motywację do tworzenia prac, motywację do poznawania nowych programów komputerowych, motywację do nauki szkolnej, poczucie lęku szkolnego oraz umiejscowienie poczucia kontroli następstw zdarzeń.

Tego samego dnia odbyło się również wystąpienie Studenckiego Koła Naukowego Pedagogów Sekcji Pedagogiki Medialnej połączony z prezentacją prac studenckich.

Posiedzenia sekcji zakończyły się dyskusją plenarną, w której powracano do zagadnień i problemów poruszanych w ciągu dwóch dni obrad. W podsumowaniu uczestnicy zwrócili się z apelem do Ministra Edukacji Narodowej Romana Giertycha oraz Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. dra hab. Michała Seweryńskiego o wprowadzenie przedmiotu „pedagogika medialna” do standardów kształcenia nauczycieli i pedagogów. Uczestnicy konferencji poparli także Apel Senatu Rzeczypospolitej Polskiej o budowę atmosfery wychowawczej w Polsce a także „Stanowisko Komisji Nauki, Edukacji i Sportu Senatu RP w sprawie edukacji medialnej z dnia 12 grudnia 2006 r.”. Kształcenie w zakresie pedagogiki medialnej mieści się w jednym z najważniejszych przedsięwzięć naszego Państwa, jakim jest program Ministerstwa Edukacji Narodowej – Bezpieczna i Dobra Szkoła Polska.[1]

[1] Tekst opracowano na podstawie W. Kwiatkowska, Sprawozdanie z VI Krajowej Konferencji Naukowej nt.: „Media w edukacji – szanse i zagrożenia” (28-29 maja 2007 r., UMK Toruń)

—

♦

VII Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji pt. Współczesne kształcenie na odległość w teorii i praktyce
Toruń, 19-20 maja 2008 r.

Organizator:

Katedra Dydaktyki i Mediów w Edukacji Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK

Współorganizator:

Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP w Warszawie
Wyższa Szkoła Humanistyczno – Ekonomiczna we Włocławku
Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku
Polskie Towarzystwo Kognitywistyczne
Sekcja Pedagogiki Mediów Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN
Sekcja Metodologii Nauk Komitetu Naukoznawstwa Prezydium PAN
Wydawnictwo Adam Marszałek
Centrum Kształcenia Ustawicznego w Toruniu

Sprawozdanie z VII Międzynarodowej Konferencji Naukowej nt. „Współczesne kształcenie na odległość w teorii i praktyce”.

W dniach od 19-20 maja 2008 r. po raz kolejny w Toruniu odbyła się konferencja naukowa zatytułowana Współczesne kształcenie na odległość w teorii i praktyce. Patronat nad konferencją objęli: J. M. Rektor UMK – prof. dr hab. Andrzej Jamiołkowski, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego – Piotr Całbecki oraz Prezydent Miasta Torunia – Michał Zaleski.

W Konferencji wzięli udział pracownicy naukowi z Polski, Słowacji i Norwegii, specjaliści zajmujący się w praktyce kształceniem na odległość, nauczyciele szkół podstawowych, gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych, studenci, producenci oprogramowania, ogółem ci wszyscy, którzy widzą szanse w kształceniu na odległość. O zainteresowaniu Konferencją może świadczyć liczba zarejestrowanych uczestników – ponad 100 osób.

Patronat medialny nad tym przedsięwzięciem sprawowali: TV CIVITAS, TV UMK, PC Format, Next – magazyn komputerowy, Polskie Radio PIK, Radio Sfera UMK.

Przybyłych na obrady uczestników uroczyście powitał Przewodniczący Komitetu Naukowego i Organizacyjnego Konferencji prof. zw. dr hab. Bronisław Siemieniecki prezentując następnie w swoim wystąpieniu specyfikę zdalnej edukacji obudowanej strukturą kulturowo-społeczną. Następnie prof. zw. dr hab. Stanisław Juszczyk zaprezentował wybrane aspekty edukacji na odległość dyskutowane w ramach teorii konstruktywistycznych i kognitywistycznych. Szczególną uwagę zwrócił na zalety wykorzystania w edukacji na odległość technologii informacyjno-komunikacyjnych. Podjął także problematykę kognitywnego uczestnictwa w uczeniu się online a także kognitywne i społeczne aspekty funkcjonowania klasy wirtualnej.

Kolejny prelegent prof. zw. dr hab. Janusz Gajda w swoim wystąpieniu pt.: „Fundamentalne treści nie tylko w kształceniu na odległość – aspekt aksjologiczny” wyszedł z założenia, że współcześnie kształcenie na odległość stanowi najistotniejszy problem społeczny i edukacyjny. Stawia on pytanie o uniwersalny podstawowy kanon wartości i treści we wszystkich rodzajach, profilach i formach edukacji. Zdaniem prelegenta, treści, które powinny orientować człowieka w skomplikowanych problemach współczesnego świata powinny posiadać charakter humanistyczno-antropologiczny odwołujący się do wartości uniwersalnych. Referent przedstawił także własną propozycję kluczowych treści o charakterze humanistyczno-antropologicznym oraz pragmatycznym.

Prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta nawiązał do modelu poznawczego J. Carroll’a, ukazując e-learning jako nowoczesną formę edukacyjną, która wcale nie jest tania, łatwa w eksploatacji, ale pozwala szkołom i uczelniom na dostosowanie się do zmian społecznych i edukacyjnych jakie mają miejsce w świecie.

Dr hab. Maria Kozielska przedstawiła charakter kształcenia na odległość i wskazała, że może ono stanowić zdalną formę wspomagania dla kształcenia tradycyjnego. Autorka podkreśliła, że oprócz kształcenia przedmiotowego studentów, może przyczynić się do kształtowania nowych umiejętności, potrzebnych absolwentom uczelni w przyszłości.

Po pierwszej części obrad plenarnych odbyła się prezentacja dorobku Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej oraz czasopisma „Kognitywistyka i Media w Edukacji”.

W kolejnej części Konferencji wystąpił prof. dr hab. Włodzimierz Gogołek z referatem nt. wirtualnych zagrożeń edukacyjnego świata, prezentując wyniki badań własnych świadczących o znaczącej korelacji postawy odtwórczej studentów z ich samooceną bezkrytycznego korzystania z zasobów sieciowych. O badaniach własnych mówił również prof. dr hab. Bassam Aouil, których celem była próba oceny znajomości, umiejętności posługiwania się oraz zakres wykorzystywania Internetu przez studentów w życiu naukowym, towarzyskim i społecznym. Prof. zw. dr hab. Bożydar L.J. Kaczmarek w swoim wystąpieniu pt.: „Jak kształtujemy rzeczywistość” przyznał, że e-learning budzi wiele kontrowersji. Jedną z przyczyn tego jest zbyt mała wiedza, dotycząca możliwości wykorzystywania Internetu w procesie nauczania. Jak w każdym procesie edukacji istotnymi czynnikami, które mają wpływ na odbiór przekazywanych treści są sposób przekazu danych, interpretacja danych, brak wiedzy, brak świadomości własnych braków, nieznajomość terminologii oraz możliwości percepcyjne uczących się. Według Prelegenta warunkiem osiągnięcia sukcesu w nauczaniu jest uwzględnienie poziomu wiedzy już posiadanej przez uczącego się. Warunkuje to również pobudzenie jego własnej aktywności.

Prof. dr hab. Zbigniew Kruszewski w swoim wystąpieniu pt.: „Kształcenie ustawiczne w szkolnictwie wyższym drogą e-kształcenia” podjął niezmiernie ważne zagadnienie zwiększenia wymagań przed uczelniami odnośnie kształcenia ustawicznego. Wskazał, iż jedną z dróg prowadzących do wzrostu liczby osób kształcących się jest e-kształcenie. Kolejny prelegent prof. dr hab. Jerzy M. Mischke stwierdził że, aby profesjonalnie zarządzać projektami e-edukacyjnymi, potrzebna jest duża, zarówno teoretyczna, jak i praktyczna wiedza na temat zasad, procedur i ograniczeń z nimi związanych. Potrzebne jest także wspierające zaplecze organizacyjne. Jeśli bowiem organizacja, w której podejmuje się nierutynowe przedsięwzięcia, nie jest przygotowana na wewnętrzne zmiany wynikające z tworzenia nowych produktów bądź usług, zarządzanie takimi przedsięwzięciami może doprowadzić jedynie do niepotrzebnego wzrostu biurokracji. Dr hab. Hanna Gulińska przyznała w swoim wystąpieniu, że jednym z celów nauczania jest tworzenie warunków ułatwiających identyfikacje różnego rodzaju koincydencji. Prelegenta wyjaśniła, w jaki sposób cel ten jest możliwy do spełnienia również w nauczaniu zdalnym, realizowanym z zastosowaniem Internetu, czyli łatwego dostępu do różnych interpretacji tego samego zjawiska pochodzących z różnych źródeł, a więc rozważanych pod różnym kątem.

Ostatni referat tego dnia zaprezentował prof. dr hab. Grzegorz Karwasz przyznając, iż głównym niebezpieczeństwem w nauczaniu fizyki na odległość jest utrata możliwości wykonywania doświadczeń rzeczywistych, bez których nie powinno odbywać się nauczanie fizyki. Prelegent omówił zbiór „Fizyka zabawek” zaprezentowany na stronach Akademii Pomorskiej w Słupsku zawierający materiały edukacyjne z zakresu fizyki na poziomie gimnazjalnym. Zbiór ten prezentuje prawa i zjawiska fizyczne, które można zaobserwować w zabawkach. Zawiera opisy zasad działania, filmy i symulacje zjawisk obserwowanych w zabawkach edukacyjnych oraz przykłady zastosowania praw fizycznych w życiu codziennym. Dzięki temu, wirtualny środek dydaktyczny ma odbicie w rzeczywistym, namacalnym środku dydaktycznym.

Drugi dzień obrad rozpoczął się od pokazu zajęć z informatyki w klasie pierwszej gimnazjum prowadzonych w systemie wideokonferencyjnym, w których uczestniczyli w różnych salach ćwiczeniowych nie tylko uczniowie, ale również studenci pedagogiki o specjalności „Metody komputerowe w edukacji”, którzy mieli na uwadze metodyczne aspekty prowadzonych zajęć.

W dalszej części obrady były prowadzone równocześnie w dwóch sekcjach, w których dyskutowano m. in. nad wykorzystaniem e-learningu w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli, zastosowaniu metod sztucznej inteligencji w programowaniu dydaktycznym dla potrzeb kształcenia na odległość, specyfiką projektowania interaktywnych materiałów dydaktycznych do nauki języków obcych. Refleksję pedagogiczną nad Internetem w kształceniu na odległość podjął dr Janusz Morbitzer ukazując związki współczesnej e-edukacji z koncepcją deskolaryzacji społeczeństwa I. Illicha. Scharakteryzował Internet jako tzw. medium przestrzenne i omówił pedagogiczne konsekwencje tego faktu. W końcowej części wystąpienia sformułował postulaty, mające na celu optymalizację działań w zakresie e-edukacji. Dr Mirosława Cylkowska-Nowak podjęła próbę zaprezentowania przyczyn dysproporcji pomiędzy społeczną przestrzenią Internetu a rozwojem edukacji zdalnej na poziomie szkolnictwa wyższego w Japonii. O e-ocenianiu mówił dr Leszek Rudak, który zaproponował nowy diagram reprezentujący sytuację dydaktyczną, dostosowany do warunków e-nauczania oraz określił najważniejsze cechy e-oceniania: nauczyciel ocenia: pracę ucznia, całą pracę i tylko pracę. Na możliwości edukacyjne sieci wskazali również w swoim referacie dr Aleksandra Skarbińska oraz Patryk Klimowski. Autorzy wskazali na potrzeby zmiany wiedzy programowej i metodyki kształcenia, na taką gdzie uczeń kierowany przez nauczyciela poprzez samodzielną i twórczą pracę zdobywa potrzebną wiedzę i umiejętności. Z kolei indywidualizacją kształcenia w systemie zdalnej edukacji zajęła się dr Anna Rybak, która zaprezentowała ideę inteligentnego multimedialnego systemu uczącego, który jest zdolny rozpoznawać styl uczenia się osoby zgłaszającej się do systemu, określić jej indywidualne potrzeby, zaproponować odpowiednią strategię nauczania oraz zmienić tę strategię, gdy wyniki kształcenia nie są zadowalające. Szerokie zastosowanie metody projektów w e-learningu przedstawił dr inż. Kazimierz Wieczorkowski. Metoda jest stosowana w edukacji, szczególnie zawodowej oraz w organizacji czasu wolnego. Może być wykorzystywana zarówno w nauczaniu przedmiotów ścisłych, jak i humanistycznych.

Dr Kornelia Rybicka i dr Stanisław Plebański w referacie „Konstruktywizm bliski i daleki” stwierdzili, że w kształceniu ogólnym występuje bardzo słaby transfer wiedzy przyrodniczej w zakresie czytania ze zrozumieniem tekstów literackich, co przedstawiają wyniki badań na tym obszarze. Promowanie nauczania kontekstowego może poprawić tę sytuację. Zarówno konteksty odległe od treści i metodologii nauczanych obszarów jak i zastosowanie środków TI powodują zbliżenie nauk społecznych, humanistycznych i przyrodniczych w edukacji. Jest to jeden z podstawowych warunków wszechstronnego rozwoju uczniów. Kolejny referat, zaprezentowany przez dr Tomasza Bielaka dotyczył analizy e-learningu jako nowej formy uczenia się, która pogłębia ustalenia związane z problematyką kultury konwergencji, relacji jednostki wobec nowych mediów oraz pozwala scharakteryzować pokolenie WEB 2.0.

Dr Małgorzata Muszyńska wygłosiła referat pt.: Kształcenie na odległość w funkcji wspomagającej współczesną edukację estetyczną z jej „odnowionymi” kontekstami filozoficznymi. Autorka stwierdziła, że edukacja na odległość może realizować założenia wychowania estetycznego i staje się tym samym sztuką, wpisującą się w antropologię kulturową. Sytuację edukacji artystycznej (muzyka, plastyka) w kształceniu powszechnym w Polsce, a także szkolnictwa artystycznego w kontekście reform edukacyjnych ostatnich lat omówił dr Wojciech Siwak. Wychowawcze aspekty sztuki współczesnej w kształceniu na odległość w kontekście kształtowania odbiorcy krytycznego ukazali ostatni prelegenci w osobach: mgr Barbara Kwiatkowska i mgr Maciej Słomczyński.

Posiedzenia obu sekcji zakończyły się dyskusją, podczas której powracano do problemów poruszanych w ciągu dwóch ostatnich dni obrad.

Zainteresowanie uczestników konferencji wzbudziła także prezentacja Multimedialnej Biblioteki Pedagogicznej przez Wydawnictwo Adam Marszałek.

Z pewnością wielość zagadnień oraz śmiałe głosy w dyskusji zdecydowały o atrakcyjności Konferencji „Współczesne kształcenie na odległość w teorii i praktyce”, organizowanej w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Wioletta Kwiatkowska

—

♦

VIII Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji pt. Komunikacja – Media – Język – Edukacja, która odbyła się 4-5 maja 2009 r.

—

♦

IX Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji pt. Technologie edukacyjne – tradycja, współczesność, przewidywana przyszłość,
która odbyła się w Toruniu w dniach 27-28.05.2010 r.

Współorganizator:

WSP ZNP Warszawa
Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku
Wydawnictwo Adam Marszałek
OSI CompuTrain
PWSZ we Włocławku
Instytut Edukacyjnych Technologii Informatycznych

Patronat nad konferencją objęli: Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydent Miasta Torunia, JM Rektor UMK.

—

♦

X Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu „Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji” pt. Cyberprzestrzeń a edukacja, która odbyła się w 2011 r.

—

♦

XI Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu „Technologia informacyjna w zmieniającej się edukacji” pt. Edukacja medialna w świecie ponowoczesnym, która odbyła się Toruniu w dniach 10-11.05.2012 r.

Organizator:

Katedra Dydaktyki i Mediów w Edukacji Wydziału Nauk Pedagogicznych UMK

Współorganizator:

WSP ZNP Warszawa
Szkoła Wyższa im. Pawła Włodkowica w Płocku
Wydawnictwo Adam Marszałek
OSI CompuTrain Ogólnopolska Szkoła Informatyczna
PWSZ we Włocławku

Patroni honorowi: JM Rektor UMK, MNiSW Barbara Kudrycka, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki, Prezydent Miasta Torunia Michał Zalewski
Patroni medialni: TVP Bydgoszcz, UMK TV.

—

♦♦♦

Konferencje kognitywistyczne

2001 r. – I Konferencja Kognitywistyczna nt. Kognitywistyka i media w polskiej edukacji

Wystąpienia:

· Zastosowanie systemów inteligentnych w edukacji – dr inż. Marek Szala

(Jedną z dziedzin, której rozwój stał się możliwy dzięki imponującemu rozwojowi technik komputerowych jest sztuczna inteligencja. Zastosowanie metod i narzędzi t,. np. uczenie się maszyn, wnioskowanie rozmyte, sieci neuronowe, systemy ekspertowe, staje się coraz powszechniejsze we wszystkich dziedzinach życia, w tym również w edukacji. Systemy informatyczne wykorzystujące te techniki przyjęło się nazywać systemami inteligentnymi)

· TI w szkole – systemy multimedialne w edukacji – dr Aleksandra Skarbińska

(multimedialne oprogramowanie edukacyjne; metody wykorzystania programów prezentacyjnych do tworzenia multimedialnego oprogramowania edukacyjnego narzędzia do programowania multimedialnego; multimedialne serwisy edukacyjne dla potrzeb edukacji)

– Metodyka technologii informacyjnej i edukacji medialnej – dr Aleksandra Skarbińska

(wykorzystanie TI na lekcjach informatyki w szkole; metody wykorzystania TI w nauczaniu różnych przedmiotów; Wykorzystanie SPI w szkole, w badaniach)

– Nowe technologie w zastosowaniach edukacyjnych – dr inż. Wojciech Lewandowski

(wykorzystanie narzędzi programowych do realizacji tele i wideokonferencji w procesie nauczania i uczenia się; prezentacja osiągnięć w zakresie przeprowadzonych eksperymentów w obszarze zdalnego nauczania z wykorzystaniem najnowszych technologii; prezentacja programów kształcenia w zakresie upowszechniania najnowszych technologii w środowisku studentów oraz słuchaczy studiów podyplomowych; doświadczenia z zakresu prowadzenia serwerów edukacyjnych)

– Internet w edukacji – dr Kazimierz Wieczorkowski

(kształcenie niestacjonarne nauczycieli z wykorzystaniem internetu, kształcenie uczniów z wykorzystaniem internetu, praktyczne eksperymenty w obszarze zdalnego nauczania,(podstawy kształcenia otwartego oraz metod i środków nauczania na odległość; badania i wyniki doświadczeń z przeprowadzonych eksperymentów w tym zakresie, a także projekty systemów i rozwiązań w zakresie edukacji zdalnej)

– Zastosowanie metod komputerowych w diagnozie i terapii pedagogiczno-psychologicznej – mgr Elżbieta Szala

(W obecnych czasach coraz więcej dzieci wymaga szybkiej pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Oznacza to wykonanie odpowiedniej diagnozy, dającej możliwość wyznaczenia efektywnej drogi terapii. Diagnoza taka jest w dużej mierze intuicyjna, oparta o nieprecyzyjne modele. Dlatego też coraz powszechniejsze staje się wykorzystanie odpowiednich metod i technik komputerowych. Pozwala to z jednej strony na większą obiektywizację tego procesu, z drugiej zaś na jego indywidualizację. Określone programy komputerowe mogą być narzędziami wspomagającymi terapeutów w procesie decyzyjnym, inne zaś środkami terapeutycznymi uzupełniającymi metody tradycyjne)

—

♦

2003 r. – II Konferencja Kognitywistyczna nt. Wykorzystanie nauk kognitywnych w uczeniu się

II Konferencja Kognitywistyczna odbyła się w dniach 12-14 maja 2003 roku. Materiały z tej konferencji zostały zamieszczone w książce pt.: Współczesna technologia informacyjna w edukacji, w serii Multimedialna Biblioteka Pedagogiczna oraz półroczniku Kognitywistyka i media w edukacji w numerze 1-2,2003.

—

♦

2004 r. – III Konferencja Kognitywistyczna Ogólnopolska Konferencja Naukowa pt. Informacja. Reprezentacja. System poznawczy.

Konferencja odbyła się w dniach 11-12. 10. 2004 roku.

Sprawozdanie z konferencji[2]

12.10.2004 zakończyła się trwająca dwa dni konferencja Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego, (zorganizowana przez Zakład Technologii Kształcenia Instytutu Pedagogiki UMK przy współpracy z Zakładem Teorii Poznania i Metodologii Nauk Instytutu Filozofii UMK). Jak co roku konferencja połączona była ze Zjazdem Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego. Tytuł konferencji to: „Informacja. Reprezentacja. System poznawczy”.
Konferencja również i w tym roku, ukazała dwa tematyczne oblicza: kognitywistyczne oraz edukacyjno-medialne. Mimo, iż niektóre referaty udanie łączyły obie płaszczyzny, podział na dwa nurty zarysowywał się dość wyraźnie. Sprawozdanie to dotyczyć będzie tylko kognitywistycznej strony konferencji.

Konferencja o kognitywistycznej orientacji zawsze jest okazją, przy której w naturalny sposób powstają pytania o tożsamość tego pola badań naukowych. Co znaczy, że „jestem kognitywistą” – jako określenie alternatywne wobec np. „jestem filozofem”, „jestem psychologiem”, itd.? Co to znaczy, że kognitywistyka jest „interdyscyplinarna” – a nie po prostu „multidyscyplinarna”? W tak szerokiej i heterogenicznej dziedzinie istnieje nieodłączne ryzyko, iż zabraknie płaszczyzny porozumienia, a występujący pozostaną zamknięci w kręgu własnej specjalizacji i własnego metajęzyka, hermetycznego dla pozostałych uczestników spotkania (co w pewnej mierze miało miejsce choćby na – skądinąd bardzo interesującym – majowym seminarium kognitywistycznym w Lublinie). Tym razem udało się uniknąć poważniejszych problemów związanych z komunikacją pomiędzy różnymi dyscyplinami. Tematyka większości referatów była relatywnie przystępna dla kognitywistycznie zorientowanego audytorium, a prelegenci dołożyli starań o komunikatywne przedstawienie treści.

Program tej części konferencji, którą można określić jako kognitywistyczno-filozoficzną, przedstawiał się następująco:

11.10.04

· Henryk Kardela (Instytut Anglistyki, UMCS), O sposobach rozumienia reprezentacji poznawczej we współczesnej praktyce językoznawczej.

· Urszula Żegleń, Bartłomiej Świątczak (Instytut Filozofii UMK), O pojęciu reprezentacji mentalnej w filozofii umysłu (współczesny konsensus naturalistyczny).

· Andrzej Klawiter (Instytut Filozofii UAM), Powab i moc wyjaśniająca kognitywistyki.

· Włodzisław Duch (Katedra Informatyki Stosowanej, UMK oraz Nanyang Technological University, Singapur), Trzy projekty, które zmienią świat (wykład on-line).

· Witold Marciszewski (Katedra Logiki, Informatyki i Filozofii Nauki, Uniwersytet Białostocki), Pojęcie mocy informatycznej w przewidywaniu procesów gospodarczych i politycznych.

· Roman Ingarden (Instytut Fizyki, UMK), Język japoński i genom człowieka jako wyzwania dla językoznawstwa kognitywistycznego.

· Robert Poczobut (Katedra Filozofii, Uniwersytet Białostocki), Dziedziny zastosowań pojęcia informacji.

· Wojciech Krysztofiak (Instytut Filozofii, Uniwersytet Szczeciński), Gramatyczne reprezentacje systemów filozoficznych.

· Maciej Witek (Instytut Filozofii, Uniwersytet Zielonogórski), Prawda i konwersacja – semantyczny delfacjonizm a pragmatyka inferencyjna.

12.10.04

· Jan Werszowiec-Płazowski, Marek Suwara (Zakład Filozofii Nauk Przyrodniczych, UJ), Reprezentacyjne podstawy informacji.

· Adam Chuderski (Instytut Psychologii, UJ), Architekturalne ograniczenia systemu poznawczego: decyzyjne czy zasobowe?

· Kinga Sobieralska (Instytut Psychologii, Akademia Bydgoska), Wpływ uczenia się identyfikacji prymy na prymowanie reakcji.

· Sylwia Katrzyńska-Rakiewicz (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, UW), Struktury i schematy narracyjne.

· Piotr Konderak (Zakład Logiki i Metodologii Nauk, UMCS), Jak działa umysł, czyli o dwóch (?) ujęciach modularności.

· Bartłomiej Świątczak (Instytut Filozofii, UMK), Informacyjna natura treści mentalnej.

· Andrzej Wróbel (Instytut im. Nenckiego, PAN), Fenomenologia aktywności mózgu: reprezentacje czy mapy funkcjonalne?

Kluczowym punktem poniedziałkowego programu był wykład on-line prawdopodobnie najbardziej znanego polskiego kognitywisty, przebywającego obecnie w Singapurze, prof. Włodzisława Ducha. W prezentacji „Trzy projekty, które zmienią świat”, profesor skoncentrował się na dwóch współtworzonych przez niego przedsięwzięciach o wymiarze praktycznym – swego rodzaju „kognitywistyce stosowanej”. Celem pierwszego z nich, „kognitywnych zabawek”, jest stworzenie zabawek tak zaprojektowanych, aby poprzez dostarczanie bodźców aktywizujących odpowiednie obszary mózgu jak najwydajniej wspomagały rozwój poznawczy dziecka. Szczególne znaczenie mogą one odegrać w nabywaniu przez dziecko fonologii obcego języka, ponieważ ze względu na tzw. okres krytyczny w nauce języka, przyswojenie nienagannej wymowy po upływie dzieciństwa jest praktycznie niemożliwe. Drugi z projektów dotyczy wyświetlanej twarzy jako interfejsu w urządzeniach, mogącego w przyszłości znacznie ułatwić korzystanie np. z telefonów komórkowych.

Językoznawstwo kognitywne na konferencji reprezentował prof. Henryk Kardela. W prezentacji „O sposobach rozumienia reprezentacji poznawczej we współczesnej praktyce językoznawczej” przedstawił on językoznawcze podejście do struktur znaczeniowych odwołując się do prac m.in. Gillesa Fauconniera i Ronalda Langackera.

Prof. Andrzej Klawiter, w wykładzie „Powab i moc wyjaśniająca kognitywistyki”[3], posługując się przykładem zagadnienia postrzegania wzrokowego spróbował przedstawić specyfikę całości nauk kognitywnych. Jako cechy charakterystyczne badań nad ludzkim poznaniem profesor wymienił ekspandowanie oraz multidyscyplinarność. Problemy kognitywistyki (jak np. ślepota na barwy) mają złożoną strukturę wymagającą w miarę ich badania stopniowego poszerzania horyzontu badawczego, a także ogniskują aktywność większości lub wszystkich współtworzących CS dyscyplin. Wg profesora zadaniem kognitywistyki jest nie tylko odwoływanie się do dyscyplin składowych, ale tworzenie nowej perspektywy integrującej ich zdobycze na wyższym poziomie.

O doniosłości pojęcia reprezentacji w naukach kognitywnych mówili prof. Urszula Żegleń oraz mgr Bartłomiej Świątczak (referat „O pojęciu reprezentacji mentalnej w filozofii umysłu”). Prelegenci rozpoczęli od scharakteryzowania samego pojęcia reprezentacji, by kolejno przejść do pojęcia reprezentacji mentalnej. Po podaniu argumentów na rzecz podejścia reprezentacyjnego omówione zostały sposoby badania reprezentacji, tj. ze względu na nośniki oraz ze względu na treść. Ponieważ badanie nośników reprezentacji wydaje się zadaniem nauk szczegółowych, prof. Żegleń oraz mgr Świątczak odnieśli się do sposobów badania treści reprezentacyjnych obecnych we współczesnej, naturalistycznie zorientowanej filozofii umysłu.

Referat „Język japoński i genom człowieka jako wyzwania dla językoznawstwa kognitywistycznego” wygłosił honorowy członek PTK, prof. Roman Ingarden. Interesujący wykład zasłużonego profesora na temat kultury japońskiej w dalszej części zamienił się w dość luźne spostrzeżenia i sugestie na temat mózgu i ewolucji. Na konferencji niestety zabrakło anonsowanego wcześniej prof. Edwarda Nęcki (Instytut Psychologii, UJ).

Z kolei wyróżniający się (z perspektywy kognitywisty) element wtorkowego programu stanowiło wystąpienie prof. Andrzeja Wróbla „Fenomenologia aktywności mózgu: reprezentacje czy mapy funkcjonalne?”. Żywiołowo poprowadzony wykład rozpoczął się od krytyki wyjaśniania pracy mózgu za pomocą uproszczonych map funkcjonalnych. Takim ujęciom, często goszczącym w popularnonaukowej prasie, prof. Wróbel przeciwstawił koncepcję pragmatyczną Freemana. Statyczność reprezentacji np. przedmiotu na poziomie neuronalnym okazuje się być mitem. Np. mapy amplitudowe aktywności okolicy mózgu dla bodźca, który zewnętrznie postrzegamy jako ‘ten sam’ (ten sam typ, np. zapach gruszki) zmieniają się diametralnie w zależności od historii poprzednich doświadczeń, ważności bodźca w danej chwili, itd. W efekcie, o reprezentacji możemy mówić jedynie na wejściach sensorycznych; na kolejnych poziomach jest raczej znaczenie rozumiane przez pryzmat konkretnych działań organizmu.

Gdyby pokusić się o ustalenie wątku przewodniego konferencji, najpoważniejszym kandydatem do tej roli byłoby pierwsze z tytułowych haseł, a więc termin „informacja”, który kilkakrotnie ‘elektryzował’ audytorium. Z metateoretycznym zadaniem zdefiniowania pojęcia informacji zmierzył się dr Robert Poczobut („Dziedziny zastosowań pojęcia informacji”). Pojęcie informacji, które zawojowało wiele nauk (w największym stopniu biologię, a ściślej ewolucjonizm poprzez genetykę), jest kandydatem do fundamentu dla oczekiwanego lingua franca całej kognitywistyki. Mimo to, odpowiedź dra Poczobuta na pytanie, czy pojęcie informacji da się zunifikować dla wszystkich nauk kognitywnych była raczej negatywna (sam prelegent określił ją jako ‘warunkową’). Informacja otwiera jednak wiele możliwości, m.in. informacja fenomenalna jest szansą na przejście z pierwszoosobowego ujęcia wymiaru jakościowego doznań do ich trzecioosobowego opisu w języku (choć przy wyjaśnieniu tej możliwości nie obyło się bez użycia pewnego ‘wytrychu’, tj. odwołania się do „podobieństwa budowy mózgów wszystkich ludzi”). W podsumowaniu dr Poczobut stwierdził, iż: nauki kognitywne są dalekie od unifikacji podobnej do np. unifikacji fizyki; pojęcie informacji na razie nie dokona tej unifikacji; gdyby jednak stało się tak w przyszłości, to tylko w ramach unifikacji nauk na znacznie większą skalę; zaś ontologiczną implikacją takiego ujednolicenia byłby monistyczny emergentyzm.

Filozoficzne ujęcie informacji przedstawił mgr Bartłomiej Świątczak, który jako jedyny z uczestników konferencji wygłosił dwa referaty. W „Informacyjnej naturze treści mentalnej” mgr Świątczak po wyliczeniu własności informacji (m.in. – zgodnie z konsensusem naturalistycznym – fizyczna natura nośników informacji), postawił pytanie o związki między informacją a mocami przyczynowymi. Odrzucona została zarówno ewentualność, iż efektywność przyczynowa przysługuje informacji samodzielnie, jak i wraz z nośnikiem; wg referenta jedyna droga do zachowania mocy przyczynowej informacji wiedzie przez odkodowanie jej przez odbiorcę i jego procesy decyzyjne. Pojęcie informacji było również tematem prezentacji prof. Witolda Marciszewskiego („Pojęcie mocy informatycznej w przewidywaniu procesów gospodarczych i politycznych”), dra Jana Werszowca Płazowskiego i Marka Suwary („Reprezentacyjne podstawy informacji”), a także kilku wystąpień dalszych od kognitywistyki.

Wystąpienia dra Wojciecha Krysztofiaka („Gramatyczne reprezentacje systemów filozoficznych”) i dra Macieja Witka („Prawda i konwersacja – semantyczny delfacjonizm a pragmatyka inferencyjna”) były natury stricte filozoficznej. Pierwszy z nich zaprezentował opis algorytmu generowania „architektonik filozoficznych”. Jest to próba sformalizowanego zapisu całych systemów filozoficznych przy użyciu pięciu podstawowych kategorii (Całości, Wymiarów, Światów, Regionów, Eksplanatorów) oraz reguł derywacji. Jak oznajmił dr Krzysztofiak, gotowa jest już taka formalizacja systemów filozoficznych od Talesa do Demokryta. Dr Maciej Witek zajął się polemiką z deflacjonizmem semantycznym. Według niego, reguła własności konwersacyjnej równoważności (WKR: „osoba, która akceptuje S, jest jednocześnie skłonna zaakceptować <to prawda, że S>”) daje się przedstawić jako konsekwencja implikatur konwersacyjnych.

W pozostałych wystąpieniach przeważała szeroko rozumiana perspektywa psychologiczna. Mgr Adam Chuderski („Architekturalne ograniczenia systemu poznawczego: decyzyjne czy zasobowe?”) skontrastował dwa podejścia do modelowania procesów decyzyjnych. Podejście zasobowe (decyzje podejmuje się równolegle w ramach dostępnych „zasobami”) pozwala lepiej tłumaczyć dane doświadczalne, niż podejście szeregowe (decyzje zapadają jedna po drugiej), ma jednak kłopoty z precyzyjnym zdefiniowaniem „zasobów” systemu. Mgr Piotr Konderak, mimo tytułu referatu („Jak działa umysł, czyli o dwóch (?) ujęciach modularności”) nawiązującego do książki Stevena Pinkera, krótko zreferował koncepcję modularności umysłu zaproponowaną przez Jerry’ego Fodora w Modularity of Mind i The Mind Doesn’t Work That Way i porównał z ‘łagodniejszym’ ujęciem Ray’a Jackendoffa. Wystąpienie „Struktury i schematy narracyjne” mgr Sylwii Katrzyńskiej-Rakiewicz składało się ze streszczenia klasycznego eksperymentu antropologicznego (filmy kręcone przez Indian amerykańskich nie mających uprzedniej styczności z klasycznymi schematami narracyjnymi) oraz badań własnych prelegentki na dzieciach. Wreszcie mgr Kinga Sobieralska („Wpływ uczenia się identyfikacji prymy na prymowanie reakcji”) przedstawiła niezwykle ciekawy efekt negatywnego (odwróconego) prymowania zaobserwowany przez Eimera i Schlacken: badani reagują lepiej (szybciej, dokładniej) po podaniu im prymującej próbki niekompatybilnej (innego typu) z bodźcem występującym w eksperymencie, niż przy próbce kompatybilnej z bodźcem (próbka podobna do bodźca). Status negatywnego prymowania nadal jest dyskutowany, m.in. badanie własne zreferowane przez mgr nie stwierdziło tego efektu. Pozostaje jednak istotne pytanie o ew. konsekwencje efektu dla statusu prymowania jako jednej z podstawowych technik eksperymentalnych w psychologii poznawczej.

Uczestnikom konferencji najbardziej dały się odczuć ograniczenia czasowe. W szczególności, zabrakło czasu na dyskusję po wielu interesujących wystąpieniach. Niewykluczone, iż organizatorzy powinni rozważyć podział na sekcje w odniesieniu przynajmniej do części programu. Mimo, iż niosłoby to za sobą konieczność wyboru, to podział tematyki był w większości przypadków na tyle wyrazisty, aby w pełni uzasadnić taki krok. Pozwoliłoby to na pełniejsze wprowadzenie w treść wystąpień, konieczne przy charakterystycznej dla kognitywistyki różnorodności tematów, a przede wszystkim stworzyło szersze pole dla inspirującej wymiany opinii.

Niezależnie od powyższego drobnego zastrzeżenia, konferencję należy uznać za owocną. Przede wszystkim, była to cenna okazja do zintegrowania środowiska kognitywnego i zapoznania się z badaniami prowadzonymi na różnych frontach nauk kognitywnych. W szerszym aspekcie, ważne jest również spotkanie ‘teoretyków’ i ‘praktyków’ kognitywistyki. Na sali kilkakrotnie padało sformułowanie „kognitywistyka stosowana”. Uważam, że bardzo trafnie charakteryzuje ono pole współpracy między naukowcami reprezentującymi ‘kognitywistyczne’ oraz ‘edukacyjno-medialne’ oblicze konferencji. Jak pokazał m.in. referat prof. Ducha, nauki kognitywne nie muszą ograniczać się do realizacji odległych celów teoretycznych, lecz już ich obecne osiągnięcia dają się ‘dyskontować’ w sferze praktycznej, szczególnie zaś w edukacji.

W poniedziałek, 11.10.04, tuż po zakończeniu pierwszej części Konferencji miał miejsce Zjazd Polskiego Towarzystwa Kognitywistycznego. Szczególnym punktem programu było zaprezentowanie przez prof. Klawitera już zatwierdzonego projektu nowego kierunku studiów – Kognitywistyki (jednolite, magisterskie studia dzienne na Instytucie psychologii UAM[4]. Perspektywa – do niedawna, zdawało się, dość odległa – powołania w Polsce studiów stricte kognitywnych, w ten sposób stała się faktem. Studia, które ruszają w roku akademickim 05/06, odzwierciedlają interdyscyplinarny charakter kognitywistyki i według wstępnych ocen będą bardzo trudne – skala programu porównywalna jest z obciążeniami na dwóch kierunkach studiów. Projekt przyjęty został przez gości zjazdu z wielkim uznaniem. Planowane są dalsze tego typu inicjatywy; niewykluczone, że w przyszłości w podobnym kierunku rozwinie się funkcjonująca na UMK specjalizacja kognitywistyczna.

Podczas obrad Towarzystwa wybrano również nowe władze. Prezesem na kolejną kadencję została prof. Urszula Żegleń. Wiceprzewodniczącym Towarzystwa wybrano prof. Andrzeja Klawitera, Sekretarzem: prof. Roberta Piłata, Skarbnikiem: prof. Bronisława Siemienieckiego, a w skład Zarządu weszli: prof. prof. Henryk Kardela, Wielisława Osmańska-Furmanek oraz Kazimierz Wenta.

Równolegle z Konferencją – w poniedziałek 11.10.04. odbyła się konferencja studencka „Umysł jako system poznawczy”, organizowana przez Koło Naukowe Studentów Filozofii UMK[5]. Wśród prelegentów byli doktoranci oraz studenci studiów magisterskich, reprezentujący Instytut Filozofii, Instytut Socjologii oraz Katedrę Filologii Angielskiej UMK oraz filozofię na Uniwersytecie Szczecińskim oraz KUL. W ramach konferencji odbyły się następujące wystąpienia (w tym trzy pierwsze studentów doktorantów):

· Tomasz Kąkol, Konstytucja a przyczynowanie mentalne, Derek Pereboom kontra Jaegwoon Kim.

· Sławek Wacewicz, Ograniczenia metodologiczne w badaniach nad ewolucją języka.

· Tomasz Kozłowski, Charakterystyka zachowań społecznych podmiotów nie samoświadomych na przykładzie 3-latków.

· Zuzanna Bulińska, Dejavu a pamięć.

· Inka Gajdur, Derek Parfit – Problemy z tożsamością.

· Małgorzata Gałaś, Człowiek, maszyna, lustro. Systemy poznawcze a wiedza.

· Jacek Podgórski, Umysł a test Turinga.

· Ronald Werelich, Świadomość a mind-body problem.

· Przemysław Nowakowski, O roli świadomości w systemie poznawczym, na przykładzie How could conscious experiences affect Brains? Maxa Velmansa.

Sławomir Wacewicz

—

♦♦♦

Seminaria

W dniu 24. 10. 2000 odbyło się Ogólnopolskie seminarium naukowe nt. Technologia informacyjna w polskiej edukacji.

Program seminarium

24 październik 2000 r.

10.00 – wprowadzenie prof. dra hab. Bronisława Siemienieckiego

10.20 – 10.50 – wystąpienie prof. dra hab. Kazimierza Denka pt. Reforma systemu edukacji szkolnej

10.50 – 11.20 – wystąpienie prof. dra hab. Janusza Gajdy pt. Mass media i hipermedia zagrożeniem i szansą w edukacji

11.20 – 11.45 – przerwa na kawę

11.50 – 12.20 – wystąpienie prof. dra hab. Krystyny Żuchelkowskiej pt. Skrypt z wybranych zagadnień informatyki obudowany środkami dydaktycznymi i jego skuteczność

12.20 – 13.20 – dyskusja

13.20 – zebranie naukowo-dydaktyczne, w trakcie którego miały miejsce wystąpienia:

– Aleksandra Skarbińska, Wpływ dostępu do Internetu na nauczanie informatyki w szkole podstawowej i gimnazjum gimnazjum

– Wojciech Lewandowski, Zastosowanie technologii multimediów strumieniowych w procesie przekazu informacji

– Joanna Buczyńska, Multimedialne programy edukacyjne — próba poszukiwania kryteriów oceny

– Agnieszka Siemińska, Wybrane współczesne formy multimedialnego przekazu informacji wykorzystywane w edukacji niestacjonarnej

– Elżbieta Szala, System ekspertowy wspomagania decyzji diagnostyczno-terapeutycznych dla dzieci z dysleksją

– Joanna Laszkowska, Instytucja szkoły wobec fenomenu internetu

– Małgorzata Wojtan, Technologia informacyjna a współczesna edukacja

—

♦

W dniu 21 stycznia 2004 r. odbyło się seminarium naukowe nt. Podstawowe problemy badań nad pedagogiką kognitywną oraz wynikających stąd możliwości i ograniczenia wykorzystania nauczania na odległość.

Uczestniczyło w nim 7 profesorów z UMK, UAM, UZ, UW, UMW, UŚ, USz) oraz 28 doktorów ze wszystkich uniwersytetów i Akademii Pedagogicznych.

Wykład inauguracyjny wygłosił Prezes PTP prof Zbigniew Kwieciński nt. „Pedagogika wobec wyzwań ponowoczesności” oraz drugi zaprezentowany przez prof. Bronisława Siemienieckiego nt. „Pedagogika kognitywistyczna zarys problemów badawczych – możliwości wykorzystania w kształceniu na odległość”. Dyskusją kierował Wiceprzewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN prof. Stefan Kwiatkowski.

W części prezentacji badań wystąpił dr Jacek Gómikiewicz z Uniwersytetu Białostockiego, który przedstawił porównanie wyników prowadzonych przez siebie badań w obszarze kształcenia na odległość. Dokonał porównania systemu tego kształcenia w USA i w Polsce. Po jego wystąpieniu odbyła się dyskusja w której wzięli udział:

- Prof. dr hab. Stefan Kwiatkowski – Dyrektor Instytutu Badań Edukacyjnych w Warszawie, W-ce przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN,

- Prof. dr hab. Zbigniew Kwieciński – Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego,

- Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki – Wice przewodniczący Sekcji Pedagogiki Mediów i kognitywistyki Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Redaktor Naczelny pisma Kognitywistyka i media w edukacji

- Prof. dr hab. Wielisława Osmańska – Furmanek – Dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych i Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego

- Prof. dr hab. Kazimierz Wenta – Uniwersytet Szczeciński

- Prof. dr hab. Marek Furmanek – Redaktor Naczelny pisma Pedagogika Mediów

Prof. dr hab. Maciej Tanaś – Prorektor WSP ZNP w Warszawie, Uniwersytet Warszawski.

—

♦

W dniu 11 marca 2004 r. odbyło się seminarium nt. Kognitywne aspekty zagrożeń technologią w edukacji.

Referaty wygłosili: prof. Tadeusz Lewowicki nt. Problemy kognitywne w perspektywie pedagogicznej oraz prof. Bronisław Siemieniecki nt. Kognitywistyka wobec zagrożeń technologii dla edukacji.

W seminarium podoktorskim wzięło udział 32 doktorów ze wszystkich ośrodków naukowych w Polsce.

W dyskusji udział wzięli:

- Prof. dr hab. Tadeusz Lewowicki – Przewodniczący Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN

- Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki – W-ce przewodniczący Sekcji Pedagogiki Mediów i Kognitywistyki Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Redaktor Naczelny pisma Kognitywistyka i media w edukacji

- Prof. dr hab. Wielisława Osmańska – Furmanek – Dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych i Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego

- Prof. dr hab. Kazimierz Wenta – Uniwersytet Szczeciński

- Prof. dr hab. Marek Furmanek – Redaktor Naczelny pisma Pedagogika Mediów

- Prof. dr hab. Maciej Tanaś – Prorektor WSP ZNP w Warszawie, Uniwersytet Warszawski,

Prof. dr hab. Janusz Gajda – Uniwersytet Marii Curie – Skłodowskiej.

—

♦

W dniu 27. 05. 2004 roku odbyło się seminarium nt. Rola mediów w kształtowaniu świadomości społecznej, kulturowej i edukacyjnej.

Tematem seminarium były problemy roli mediów w kształtowaniu świadomości społecznej, kulturowej i edukacyjnej. Seminarium prowadził prof. Bronisław Siemieniecki. Prof. Lech Witkowski wygłosił referat pt. Najbardziej wybuchowe hipotezy humanistyki. W dyskusji wzięli udział m.in.:

- Prof. dr hab. Marek Furmanek – Redaktor Naczelny pisma Pedagogika Mediów,

- Prof. Zbyszko Melosik – Przewodniczący Sekcji Pedagogiki Mediów Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN,

- Prof. dr hab. Wielisława Osmańska – Furmanek – Dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych i Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego,

- Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki – W-ce przewodniczący Sekcji Pedagogiki Mediów i Kognitywistyki Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Redaktor Naczelny pisma Kognitywistyka i media w edukacji,

- Prof. dr hab. Maciej Tanaś – Prorektor WSP ZNP w Warszawie, Uniwersytet Warszawski,

- Prof. zw. dr hab. Kazimierz Wenta – Uniwersytet Szczeciński,

Prof. zw. Dr hab. Lech Witkowski.

W seminarium uczestniczyło 24 doktorów ze wszystkich uniwersytetów i Akademii Pedagogicznych.

—

♦

W dniu 22. 11. 2004 roku odbyło się seminarium poświęcone wybranym problemom metodologii badań w pedagogice kognitywistycznej.

Zaprezentowane zostały wyniki badań kognitywistycznych prowadzonych w ośrodkach: Uniwersytecie Śląskim i Uniwersytecie Mikołaja Kopernika. Dr Jolanta Zielińska z Akademii Pedagogicznej przedstawiła wyniki badań kognitywnych nad sprawnością ortofoniczną dzieci z uszkodzeniem słuchu wspomaganą techniką komputerową.

W seminarium uczestniczyło 6 profesorów z UMK, UAM, UZ, UŚ, USz oraz 24 doktorów ze wszystkich uniwersytetów i Akademii Pedagogicznych. W dyskusji m.in. brali udział:

- Prof. dr hab. Marek Furmanek – Redaktor Naczelny pisma Pedagogika Mediów,

- Prof. dr hab. Stanisław Juszczyk – Dziekan Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego,

- Prof. zw. dr hab. Zbigniew Kwieciński – Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego,

- Prof. dr hab. Wielisława Osmańska – Furmanek – Dziekan Wydziału Nauk Pedagogicznych i Społecznych Uniwersytetu Zielonogórskiego,

- Prof. dr hab. Bronisław Siemieniecki – W-ce przewodniczący Sekcji Pedagogiki Mediów i Kognitywistyki Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN, Redaktor Naczelny pisma Kognitywistyka i media w edukacji,

Prof. dr hab. Kazimierz Wenta – Uniwersytet Szczeciński.

—

♦

W dniu 10.03.2008 odbyło się seminarium naukowe nt. „Pedagogika Kazimierza Sośnickiego i jej odniesienia we współczesnej myśli pedagogicznej”,

Seminarium prowadził prof. Bronisław Siemieniecki. W trakcie seminarium zaprezentowano następujące wystąpienia:

- Halina Gajdamowicz, Współczesny kontekst myśli pedagogicznej Kazimierza Sośnickiego

- Barbara Góra, Istoty czynności i treści nauczania i uczenia się w aspekcie sugestii teorii poznania w rozumieniu Kazimierza Sośnickiego

- Kazimierz Denek, Określenie zasadnicze dla dydaktyki

- Kazimierz Wenta, Trwałe wartości poznawcze i utylitarne w dydaktyce ogólnej Kazimierza Sośnickiego

- Bronisław Siemieniecki, Współczesne odniesienia koncepcji strukturalizmu w kształceniu

- Henryk Góra, Epistemologiczne rozumienie zasad nauczania według profesora Kazimierza Sośnickiego

- Wioletta Kwiatkowska, Odniesienia do zasad nauczania Kazimierza Sośnickiego w edukacji informatycznej

- Jolanta Kruk, Grzegorz Karwasz, Jak współcześnie stosować zasadę poglądowości – dwugłos interdyscyplinarny

- Kazimierz Wieczorkowski, Czy „Ogólne założenia podręczników szkolnych” Kazimierza Sośnickiego są aktualne dla podręczników multimedialnych?

- Dorota Siemieniecka, Wychowanie państwowe wartość ponadczasowa czy przeżytek?

- Małgorzata Muszyńska, Mistrz a styl(e) konfrontowania współczesności z tradycją w kwestii klasycznej triady wartości

- Henryk Góra, Aksjologiczne i teleologiczne problemy dydaktyki a kształcenie dydaktyków przedmiotów szczegółowych

- Małgorzata Skibińska, Wychowanie informacyjne w odniesieniu do teorii Kazimierza Sośnickiego

- Małgorzata Ellwart, Światopogląd a edukacja

- Mirosława Michałek, Współczesne odniesienia edukacyjne a środki wychowania państwowego Kazimierza Sośnickiego

- Agnieszka Siemińska-Łosko, Projektowanie lekcji z wykorzystaniem nowoczesnych środków dydaktycznych (w oparciu o dydaktykę w ujęciu Kazimierza Sośnickiego)

Paweł Mirosław Góra, Archiwum i muzeum pedagogiczne Profesora Kazimierza Sośnickiego w Gdańsku.

—

♦

W dniach 26. 05 – 4.06. 2008 roku odbyło się pierwsze polsko – norweskie seminarium naukowe.

Spotkanie realizowane było w ramach projektu Creative using media in education – comparatistic perspective, experiences of Poland, Norway

Tematy badawcze:

– Creative using media in education – comparatistic perspective, experiences of Poland, Norway

– Teacher’s creative attitudes and abilities in the context of using ICT

– The Role of Language in Human Life

– E-learning in educational practice

– The possibilities and limitations of the usage IT in education.

—

♦

W dniach 10-11 czerwca 2013 r. odbyło się polsko – włoskie seminarium naukowe pt. „Dydaktyka kognitywistyczna we współczesnym kształceniu”.

Ze strony włoskiej przewodniczył prof. Piero Crispiani (Uniwersytet w Macerata) a polskiej prof. Bronisław Siemieniecki.

—

[1] Tekst opracowano na podstawie W. Kwiatkowska, Sprawozdania z VI Krajowej Konferencji Naukowej nt.: „Media w edukacji – szanse i zagrożenia” (28-29 maja 2007 r., UMK Toruń)
[2] Tekst zamieszczony również w portalu poświęconemu naukom kognitywnym: www.kognitywistyka.net. Dziękuję prof. Żegleń, dr Świątczakowi oraz sekretarzom konferencji za pomoc w napisaniu powyższej relacji.
[3] Artykuł profesora dostępny online: http://www.staff.amu.edu.pl/~uampsych/kognitywistyka/powab.pdf
[4] Strona studiów: http://www.staff.amu.edu.pl/~uampsych/kognitywistyka
[5] Strona Koła: http://www.stud.uni.torun.pl/~fil-kn/start.htm